رویکرد مقنن در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در اجتماع اسباب به صورت طولی
کد مقاله : 1063-CLICL
نویسندگان:
محمدرضا الهی منش *1، صادق تبریزی2، علی جان نثارکهنه شهری3، اکبر علیزاده4
1حقوق جزا و جرم شناسی ، حقوق و علوم انسانی ، آزاد اسلامی تهران شمال ،
2حقوق جزا و جرم شناسی، حقوق و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال، تهران ، ایران
3حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تبریز، ایران، دادسرای ارومیه.
4حقوق جزا و جرم شناسی ، دانشکده حقوق ، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران ، ایران
چکیده مقاله:
هر گاه اسباب متعدد که عرفا هم زمان نیستند، زمینه‌ساز حادثه‌‌ی واحدی شده‌ باشد؛ به طوری که هر کدام از اسباب زمینه را برای سبب دیگر فراهم کرده باشد، اصطلاحا از آن به عنوان اسباب طولی یا اسباب در طول یکدیگر یاد می‌شود. نظرات فقهی و حقوقی متعددی پیرامون این نوع از اجتماع توسط فقها و حقوق‌دانان بیان شده است که موجب شده مقنن برداشت‌های خاص خود را در هر دوره قانون‌گذاری داشته باشد. بر همین اساس مقنن در قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 سب مقدم در تاثیر را معیار مسئولیت قلمداد کرده بود که در عمل ابهامات متعددی در مسائل قضایی بوجود آورده و تفاسیر مختلفی از آن صورت می‌گرفت. مقنن در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 رویه خود را تغییر داده و نظرات جدیدی را نیز به نظریه سبب مقدم در تاثیر افزوده است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی و با هدف بررسی صور مختلف اجتماع طولی اسباب به نگارش درآمده به این نتیجه می‌رسد که اولاْ؛ با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392؛ به ابهامات و وریه‌های متشتت پایان داده و با توجه به نوآوری‌هایی که داشته به اختلاف‌نظرها پایان داده است. ثانیاْ در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بر خلاف قوانین سابق بر آن، تنها سبب مقدم در تاثیر ضامن نبوده بلکه میزان تاثیر رفتار مورد توجه قرار گرفته و مسئولیت مشترک نیز مورد پذیرش قرار گرفته است.
کلیدواژه ها:
مسئولیت ، مسئولیت کیفری ، تعدد اسباب ، سبب طولی ، سبب عرضی، ق.م.ا 1392
وضعیت : مقاله به صورت مشروط پذیرفته شده است
جایگاه مسؤلیت مدنی درحقوق کیفری ایران (با تاکید بر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲)